Waarom zweet je onder je ogen als je al te pittig eet?

Bekijk hier (semi) wetenschappelijke artikelen over overmatig zweten.

Moderators: Thijs, Erje

Thijs
Site Admin
Site Admin
Berichten: 2770
Lid geworden op: di 26 apr 2005, 22:45
Contacteer:

Waarom zweet je onder je ogen als je al te pittig eet?

Bericht door Thijs »

Waarom zweet je onder je ogen als je al te pittig eet?

Wekelijks zoekt de wetenschapsredactie het antwoord op een veelgestelde vraag. Deze week: Het eten van heet voedsel biedt verkoeling, maar bij ‘smaakzweten’ speelt meer.

Sander Voormolen
5 oktober 2018

Ook een vraag? durftevragen@nrc.nl

Sambal versterkt de smaak en de beleving van een ouderwetse Chinese afhaalmaaltijd, maar als het al te pittig wordt, leidt dat ook tot zeer lokaal zweten van de dunne huid onder de ogen. Dat kan soms zo erg worden dat zich duidelijke druppels vormen, die dan door tafelgenoten voor tranen worden aangezien. Wat is hier aan de hand?

Hete pepers bevatten capsaïcine, een stof die receptoren in de tong prikkelt. Dat geeft een signaal naar de hersenen, waardoor de stofwisseling versnelt. De lichaamstemperatuur (of de subjectieve beleving daarvan) loopt op en het lichaam reageert met transpireren, in een poging de overtollige warmte af te voeren door verdamping van zweet. Deze theorie geldt als een populaire verklaring waarom hete gerechten nu juist zo populair zijn in tropische landen; het zorgt voor verkoeling.

Leuk, maar dat verklaart nog niet waarom dit gezweet zich dan beperkt tot het gezicht. Over ons hele lijf zitten meer dan vier miljoen zweetkliertjes in de huid. Ze komen in twee smaken: eccriene en apocriene. Die laatste zitten vooral in de oksels en rond het kruis, en produceren melkachtig zweet, dat door bacteriegroei gaat ruiken. In het gezicht zijn het voornamelijk eccriene zweetkliertjes die het water eruit doen gutsen. En dat kan veel zijn: onder ideale omstandigheden kan het lichaam wel drie liter zweet per uur produceren.

Smaakzweten

Dat kan zeer lokaal gebeuren, net als bij klamme handen of zweetvoeten. Smaakzweten, waar het hier over gaat, is een variant van ‘lokaal begrensde hidrose’ die zich beperkt tot het gezicht. Dat hoeft niet specifiek onder de ogen te zijn, maar treedt soms ook op rond de neus, mond of het voorhoofd. En niet alleen pepers blijken het effect op te roepen: kaas, koffie en chocolade kunnen bij sommige mensen hetzelfde uitlokken. Soms is alleen de gedachte aan zulk voedsel al voldoende om de zweetklieren te activeren.

Dat wijst erop dat smaakzweten toch iets anders is dan transpireren door oververhitting. Een tweede aanwijzing komt van Japanse onderzoekers van de Aichi Medical University die in 2015 een 25-jarige patiënt beschreven wiens gezicht alleen aan de rechterkant ging zweten na heet eten. In het laboratorium werd dat fenomeen bevestigd met een likje tabasco op de tong. Bij warmte (40 graden Celsius) zweette deze jongeman wel in zijn hele gezicht. Smaakzweten verschilt dus van thermoregulatie, concluderen de Japanners voorzichtig.

Wellicht is er een relatie met het syndroom van Frey, een neurologische stoornis, waarbij de zenuwuitlopers die normaal de speekselklieren aansturen, ‘verkeerd verbonden’ zijn met de zweetkliertjes in de wangen en hals in de buurt van het oor. In plaats van dat mensen bij de gedachte aan lekker eten het water in de mond loopt, druipt het letterlijk van hun gezicht.

Het is ook beschreven bij diabetici, waar het afsterven van zenuwuitlopers door het lage bloedsuikergehalte tot effect kan hebben dat de bedrading van de speekselklieren verkeerd aangroeit naar de zweetkliertjes in het gezicht. Er zijn op dit terrein nog veel onopgeloste vragen.

Koreaanse onderzoekers hebben wel een probaat middel gevonden dat ongemakkelijke situaties aan tafel voorkomt: de huid vooraf inwrijven met een watje gedrenkt in een oplossing met de stof glycopyrronium. Dit schakelt lokaal de werking van acetylcholine uit, de boodschapperstof die uit de zenuwuiteinden komt en die de zweetkliertjes activeert.

Bron: https://www.nrc.nl/nieuws/2018/10/05/wa ... t-a2251337

Ter lering ende vermaeck! :) Goed dat glyco ook weer genoemd wordt....
Plaats reactie
  • Vergelijkbare Onderwerpen
    Reacties
    Weergaves
    Laatste bericht